Nhà gỗ Lim quý có tuổi đời hàng trăm năm tại Tây Sơn

Nhà gỗ Lim quý có tuổi đời hàng trăm năm tại Tây Sơn

Nhà gỗ Lim quý này thuộc sở hữu của quan Tổng Đốc là Đào Trọng Kỳ, thuộc xã Tây Sơn. Giới thiệu về Tổng Đốc là một người rất có công đóng góp cho quê hương đất nước. Ngôi nhà cổ bằng Lim quý hiếm này được xây dựng tại Cổ Am, huyện Vĩnh Bảo thuộc Hải Phòng. Ngôi nhà gỗ Lim quý với thiết kế 5 gian mang đầy nét văn hóa truyền thống dân tộc. Cùng mái ngái và 5 bộ cửa bức bàn phía mặt chính, dù đã trải qua hàng trăm năm nhưng ngôi nhà vẫn ko hề bị xuống cấp.

Theo chắt của ông Đào Trọng Kỳ kể lại, ngôi nhà này được ông Kỳ xây dựng vào những năm 1890. Ngôi nhà thờ họ 5 gian được xây lại trên chính mảnh đất mà cha ông truyền lại. Phần nguyên liệu bằng gỗ Lim cũng được ông chọn lựa kỹ lưỡng từ vùng Quảng Ninh. Quá trình vận chuyển nguyên liệu và xây dựng rất vất vả kèm theo nhiều tốn kém. Phần bậc cửa bằng đá xanh cũng được xây dựng từ những viên đã nguyên khối.

Chi tiết thiết kế trong gian nhà Lim cổ

Phần tường gạch được đúc từ gạch đất nung bản mỏng không có lỗ. Kích thước mỗi viên ước chừng dài 40cm và rộng ngang 30cm. Vì vâỵ mà tường rào rất dày và kiên cố, đặc biệt hơn là thời đó tường được xây bằng vôi và cát chứ không có nguyên liệu kết dính bằng bê tông như bây giờ.

• Tham khảo thêm các mẫu nhà thờ họ đẹp do KTS Nguyễn Giang thiết kế

Phần ngói của gian nhà tương đối khác biệt so với các công trình thông thường. Phần ngói được lợp 2 chài với ngói mũi đặc biệt. Quá trình lợp ngói cũng cầu kì và tốn công sức, nhờ vậy mà những viên ngói thẳng hàng đồng đều.

Ngai thờ gia tiên được đặt chính diện ngôi nhà, hai bên cột là câu đối và bàn ghế. Các cột lim to màu nâu đen vẫn vô cùng cứng chắc và chưa có dấu hiệu bị mục nát.

Cột, kèo, xà được kết nổi chặt chẽ với nhau bằng mộng. Kèm theo các họa tiết trên vân gỗ là hình mây vờn, sông nước độc đáo. Dù đã trải qua hàng trăm năm ngôi nhà gỗ Lim quý vẫn ko mất đi những đường nét tinh xảo.

Tuy nhiên một số chi tiết của công trình cũng thể hiện sự xuống cấp do thời gian. Phần thềm cửa và 5 gian cửa bằng gỗ là phần chịu nhiều nắng mưa, tác động của thời tiết nhất. Có những phần đã bị ngả màu, cũng có những phần bị bong tróc cho thấy sự già nua của công trình.

Đôi chút lý lịch về quản đốc Đào Trọng Kỳ

Hình ảnh chân dung quản đốc Đào Trọng Kỳ (1839 – 1914) và phu nhân trước ban thờ. Ông Kỳ là một người có công lớn đã huy động được sức dân để dào con sông Chanh Dương dài 23km. Nhờ vậy mà nước ngọt từ sông Hồng được đổ về, dân chúng thoát cảnh hạn hán. Sau này khi đất nước giải phóng, ngôi nhà gỗ Lim quý không may bị trưng dụng làm nơi hội họp, đấu tố nhà giàu. Vì thế mà gia đình con cháu quản đốc Đào Trọng Kỳ rơi vào cảnh khó khăn. Những hiện vật có giá trị lịch sử truyền từ nhiều đời đến nay đã không còn được lưu giữ nhiều.